İkinci İnönü Meydan Savaşı

15 Nisan 2009

İtilaf Devletleri, Londra Konferansı’nda umduklarını bulamayınca Sevr Antlaşmasının bir an önce uygulanmasını sağlamak için Yunanlıları taarruza teşvik ettiler. I. İnönü Savaşı’nda prestiji sarsılan Yunanlılar da bunu gidermek için yeni bir taarruzun hazırlığı içinde idi.

23 Mart 1921′de Bursa’daki 3. Yunan kolordusu, taarruza geçti. Yunan kuvvetleri, hiçbir mukavametle karşılaşmadan, Söğüt-Karaköy hattına ulaştı. Bu sırada Uşak’tan harekete geçen 1. Yunan kolordusu, Afyon’a doğru ilerlemeye başladı. Yunan kuvvetlerine karşı oyalama savaşları yapıldı. Bu sayede 1. Yunan kolordusunun İnönü mevzilerinde bulunan Yunan kuvvetlerine yardım etmesi engellendi.

Batı cephesi komutanı İsmet bey, İnönü mevzilerini tutmuştu. Taarruza geçen 3. Yunan kolordusu, Metristepe’yi ele geçirdi. Türk ve Yunan kuvvetleri arasında çetin muharebeler oldu. Yunan taarruzu, bütün cephelerde geri püskürtüldü. Yunan generali, Metristepe’yi savunamıyacağını anlayınca, Bursa’nın doğusundaki mevzilere geri çekildi. Türk süvari birlikleri, geri çekilen Yunan kuvvetlerini takibe başladı. Ani baskınlarla, düşman kuvvetlerine ağır kayıplar verdirildi.



İsmet Bey’in Telgrafı

Batı cephesi komutanı İsmet bey, Türk ordusunun kazandığı zaferi, Metristepe’den çektiği telgrafla Ankara’ya müjdeledi.

Metristepe’den 1.4.1921


Saat 6:30′da Metristepe’den gördüğüm durum: Gündüzbey’in kuzeyinde sabahtan beri direnen ve artçı olduğu sanılan bir düşman birliği, sağ kanat grubunun taarruzu üzerine dağınık olarak çekiliyor. Yakından kovalanıyor. Hamidiye yönünde karşılaşma ve çatışma yok. Bozüyük yanıyor. Düşman, binlerce öüleriyle doldurduğu savaş alanını silahlarımıza bırakmıştır.

Batı Cephesi Komutanı İsmet



Mustafa Kemal, İsmet beye cevap olarak aşağıdaki telgrafı gönderdi.




Ankara 1.4.1921

İnönü Savaş Meydanında Metristepe’ de Batı Cephesi Komutanı ve Genelkurmay Başkanı İsmet Paşa’ya

Bütün dünya tarihinde, sizin İnönü Meydan Savaşlarında yüklendiğiniz görev kadar ağır bir görev yüklenmiş komutanlar pek azdır. Milletimizin bağımsızlığı ve varlığı, çok üstün yönetiminiz altında, şerefle görevlerini yapan komuta ve silah arkadaşlarınızın duyarlığına ve yurtseverliğine dayanıyordu. Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin ters alınyazısını da yendiniz. Düşman çizmesi altındaki kara yazılı topraklarımızla birlikte bütün yurt, bugün en kıyıda köşede kalmış yerlerine dek zaferinizi kutluyor. Düşmanın yurdumuzda sonsuz yayılma isteği, dayancınızın ve yurtseverliğinizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu.

Adınızı tarihin, övünç yazıtları arasına geçiren ve bütün millete karşı sonsuz bir saygı ve bağlılık duygusu uyandıran büyük savaşınızı ve zaferinizi kutlarken, üstünde durduğunuz tepenin, size binlerce düşman ölüleriyle dolu bir şeref alanı gösterdiği kadar, milletimiz ve kendiniz için yükseliş parıltılarıyla dolu bir geleceğin başladığımda söylemek isterim.

Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal



İnönü Zaferleri’nin Sonuçları

Kazanılan bu zafer, TBMM Hükümeti’ne ve düzenli orduya duyulan güveni arttırdı. Fransızlar, TBMM Hükümeti ile anlaşma yoluna yöneldiler. 13 Haziran 1921′de, Ankara’daki Fransız temsilcisi Franklin Bouillon ile görüşmeler başladı. İngiliz Hükümeti, büyük ümitlerle bağlandığı Yunan kuvvetlerini desteklemekten vazgeçti. İtalyanlar, Anadolu sevdasının sona erdiğini fark ederek birliklerini geri çekmeye başladı. Fransızlar, 21 Haziran’da Zonguldak’ı boşalttı.

İstanbul Hükümetinin başında bulunan Damat Ferit Paşa, itibarını tamamen kaybetti. İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devlederi’nin desteğini çekmesinden sonra, iç ayaklanmalar da sona erdi.